innym razem
  • z grubsza po polsku
    15.05.2002
    15.05.2002
    „Nowy słownik ortograficzny PWN” podaje regułę dotyczącą pisowni wyrażeń przyimkowych. M.in. jest tam napisane tak: „wyrażenia przyimkowe to połączenia przyimków z rzeczownikami lub przysłówkami, liczebnikami i zaimkami”. Przyjąłem, że to, co występuje po przyimku, jest którąś z wymienionych części mowy (przynajmniej w sensie historycznym), i… mam spore trudności, kiedy próbuję domyślić się, jakimi częściami mowy są (w oderwaniu od przyimka):
    1. po angielsku, z angielska
    Angielski mógłby być rzeczownikiem lub przymiotnikiem, ale w żadnym z przypadków nie występują formy angielsku, angielska. Nie wiem też na pewno, czy po słowie po występuje celownik (pytanie brzmiałoby: po JAKIEMU mówisz?, więc chyba jednak celownik).
    2. z wysoka, z wyższa, bez mała, z grubsza, z wolna, po prostu, po staremu
    Jeśli wysoko czy wolno to przysłówki, to skąd forma dopełniacza? Czy zatem są to przysłówki, czy coś innego? Jaka będzie forma podstawowa? Wysoko? Grubszo? Myślę, że nie grubszo, ale jeśli nie grubszo, to co? Gdyby to był przymiotnik gruby i jego stopień wyższy grubszy, to mielibyśmy z grubszego.
    Proszę o wytłumaczenie tych zawiłości.
    Serdecznie pozdrawiam i dziękuję.
  • zhakować
    25.08.2003
    25.08.2003
    Często, przeglądając strony wortali dotyczących problemu zabezpieczeń systemów komputerowych, spotykam się ze słowem haker i pochodzącym od niego słowem hakować. Pozostawmy sam problem pochodzenia słowa i wprowadzania go do polszczyzny. Interesuje mnie inny problem. Zauważyłem, iż przyjmują się dwie formy przedrostkowe hakowania (czynności polegającej na uzyskiwaniu dostępu do obcego systemu informatycznego). Jest to shakować oraz zhakować. Która z nich jest poprawna? Przyjmijmy tutaj zasadę, iż autorów wiadomości w ww. serwisach trudno będzie przekonać do używania zamiast z(s)hakować, formy 'uzyskać dostęp do obcego systemu informatycznego'. Tak więc – shakować czy zhakować?
    Serdecznie pozdrawiam
    Mariusz Holowatinc
  • złożony przyimek na początku zdań względnych
    28.05.2013
    28.05.2013
    Szanowni Państwo!
    Proszę o interpretację cytatu z Wielkiego słownika poprawnej polszczyzny PWN (2006): „Zaimek który […] może być poprzedzony tylko przyimkiem lub wyrażeniem przyimkowym: za pomocą, na podstawie, na mocy, w braku, w razie”.
    Czy traktować to wyszczególnienie jako listę zamkniętą i pisać np. w którego skład wchodził (zamiast: w skład którego wchodził), w których wypadku (zamiast: w wypadku których), w którego ramach (zamiast: w ramach którego) itp.?
  • znikło
    6.05.2009
    6.05.2009
    Dzień dobry:)
    Dobrze, że jest ten weekend – przynajmniej wreszcie:) udało mi się zadać pytanie:) Proszę mi napisać, jak się mówi: znikło czy zniknęło (np. „Bo by ci to nie znikło (nie zniknęło)”).
    Dziękuję za odpowiedź:)
  • Z okazji 18. urodzin
    20.09.2017
    20.09.2017
    Mam problem z poprawnym zapisaniem życzeń… Nie wiem, czy powinnam napisać: z okazji 18 urodzin, czy też: z okazji 18-stych urodzin
    Dziękuję :)
  • z rattanu, ale z kasztana
    11.02.2010
    11.02.2010
    Napotkałem ostatnio ciekawy problem: ktoś powiedział, że coś wykonane było z bambusu, ktoś inny ją poprawił, że powinno być z bambusa. To ciekawe, że podobna odmiana z -u na końcu stosuje się wobec materiałów, nawet pochodzenia naturalnego, i tak, mówimy nie tylko z plastiku, ale również z rattanu, ale nie z kasztanu. Mam koncepcję, że taka odmiana dotyczy jedynie roślin, które były znane w naszym kraju nie jako rośliny rosnące, ale jako materiał, i stąd z mahoniu a nie z mahonia.
  • Z tej strony Poradnia…
    23.11.2012
    23.11.2012
    Szanowna Redakcjo,
    w odpowiedzi http://poradnia.pwn.pl/lista.php?id=9139 powiedziano, iż wyrażenie Z tej strony…; jest niepoprawne. Jakie jest jednak uzasadnienie jego niepoprawności? Jak wybrnąć z sytuacji, w której dzwoni się np. do klienta z recepcji hotelu, a nie chce się podawać od razu swojego nazwiska? „Dzień dobry, z tej strony hotel… / recepcja hotelu…”, „Dzień dobry, tu hotel… / recepcja hotelu…” czy może jeszcze inaczej?
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
    Z poważaniem
    Felicyta
  • zupa(-)krem
    13.09.2012
    13.09.2012
    Który zapis jest poprawny: zupa krem czy zupa-krem? Bardziej odpowiada mi pierwsza forma, gdyż słowo krem traktuję jedynie jako dookreślenie formy zupy. Dziwnie będzie też wyglądała zbitka zupa-krem porowo-ziemniaczana. Ale może jestem w błędzie… Jak należy zapisać następujący po tych wyrazach przymiotnik: zupa krem brokułowa czy zupa krem brokułowy?
    Z góry dziękuję w imieniu swoim i wszystkich kucharzy zastanawiających się nad tymi kwestiami :)
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego